Page 6 - VOCALECT(Teacher Flipbook)

(γ) η δυνατότητα κατανόησης συγκεκριμένων διαλεκτολογικών (φωνολογικών)
χαρακτηριστικών τους. Ένα σημαντικό, λοιπόν, κομμάτι του προγράμματος στοχεύει στην
ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας σχετικά με τον πλούτο των ελληνικών διαλέκτων
και την ανάγκη διατήρησής τους, έτσι ώστε να αποστιγματοποιηθούν τα διαλεκτικά φωνητικά
χαρακτηριστικά και να αμβλυνθούν οι όποιες αρνητικές στάσεις ή προκαταλήψεις που συνδέονται
με αυτά. Το πρόγραμμα ΔΙΑΦΩΝΗΕΝ επιδιώκει να καταγράψει μέρος των ελληνικών διαλέκτων,
προτού κάποιες από αυτές χαθούν και ταυτόχρονα να ευαισθητοποιήσει την πολιτεία, τη
γλωσσολογική κοινότητα και την κοινωνία εν γένει για την άμεση ανάγκη διάσωσης του ελληνικού
γλωσσικού πλούτου.

To VOCALECT μελέτησε, κατέγραψε και ανέλυσε τα φωνολογικά χαρακτηριστικά
συγκεκριμένων διαλέκτων και ιδιωμάτων∙ γι αυτό τον λόγο, το εκπαιδευτικό υλικό είναι βασισμένο
αποκλειστικά στις διαλέκτους και τα ιδιώματα αυτά. Συγκεκριμένα, το υλικό πάνω στο οποίο
δομούνται όλα τα διδακτικά σενάρια είναι ηχητικά αρχεία έξι (6) γεωγραφικών γλωσσικών
ποικιλιών: Ιωαννίνων, Κοζάνης Λάρισας, Ηλείας, Αθήνας και Ηρακλείου. Τα δεδομένα των
ηχητικών αρχείων όπως συνελέγησαν από τους ερευνητές και τις ερευνήτριες περιλαμβάνουν:

(α) μεμονωμένα φωνήεντα και διφθόγγους,
(β) αληθινές λέξεις και ψευδολέξεις με τα φωνήεντα σε συγκεκριμένο πλαίσιο,
(γ) αληθινές λέξεις και ψευδολέξεις με διφθόγγους,
(δ) αληθινές λέξεις σε σύντομες προτάσεις,
(ε) αφηγήσεις ομιλητών/τριών με συγκεκριμένο θέμα (π.χ. γνωστά παραμύθια όπως η
Κοκκινοσκουφίτσα και τα Τρία Γουρουνάκια),
(στ) παραγωγή ελεύθερου λόγου από τους ομιλητές με οποιοδήποτε θέμα.

Για τους σκοπούς του εκπαιδευτικού υλικού, προτιμήσαμε να αξιοποιήσουμε το υλικό των (δ), (ε)
και (στ). Η επιλογή αυτή οφείλεται στην προσπάθειά μας να εκθέσουμε τους μαθητές στον φυσικό
λόγο των ομιλητών όπως θα τον προσλάμβαναν σε κάποια πραγματική επικοινωνία. Επομένως
ήταν σημαντικό οι ήχοι-στόχοι να ανήκουν σε αληθινές λέξεις και να παράγονται στο πλαίσιο
κάποιας πρότασης ή κάποιας αφήγησης. Η μεμονωμένη παραγωγή της λέξης δυσχεραίνει την
πρόσληψη των φωνολογικών χαρακτηριστικών που μας ενδιαφέρουν και μερικές φορές ακόμα και
την αναγνώριση ή κατανόηση της λέξης. Επιπλέον, η χρήση των λέξεων σε μικρότερα ή
εκτενέστερα συγκείμενα μας επιτρέπει να παρατηρήσουμε και κάποια υπερτεμαχιακά
χαρακτηριστικά των διαλέκτων, όπως ο ρυθμός και ο επιτονισμός.

Μία σημαντική πρωτοτυπία του προγράμματος VOCALECT σε σχέση με την εκπαιδευτική
χρήση του, είναι το γεγονός ότι εστιάζει και προβάλλει αποκλειστικά τα φωνολογικά

6